در این قسمت فهرست سازهای ایرانی بصورت مجزا آمده است. در این تصاویر اطلاعات مربوط به هر ساز قرار گرفته است. شما می توانید با کلیک کردن به روی تصویر هر ساز اطلاعات دقیق آن ساز را مطالعه بفرمایید.
سازهای ایرانی از لحاظ نوع وشکل توليدصوت به سه گروه تقسیم می شوند:
۱- سازهای زهی: تار – دو تار – سه تار – عود – تنبور – رباب – کمانچه – سنتور – قانون
۲- سازهای بادی: نی – فلوت – سرنا – نی انبان – کرنا – با لابان – دوزله – قره نی – نفير- دونيه
۳- سازهای ضربی: تمبک – دف- دایره – دهل – نقاره – سنج
سازهای زهی
قانون
قانون یکی از قدیمی ترین سازهای ایرانی است که توانایی بیان گوشه‌های موسیقی ایرانی را دارد ولی متاسفانه مدت مدیدی است که در سرزمین ما ناشناخته مانده، در حالی که در کشورهای همجوار سالهاست که ازاین [...]
سنتور
سنتور یکی از سازهای موسیقی ایرانی است. فرهنگ دهخدا سنتور را اینگونه تعریف کرده است[۱]: « از سازهای ایرانی به شکل ذوزنقه که دارای سیم‌های بسیاری است و به وسیله دو مضراب چوبی نواخته می‌شود.» [...]
قیچک
شکم ساز از دو قسمت مجزا از یکدیگر تشکیل یافته قسمت تحتانی کوچکتر و به شکل نیم کره است که بر سطح مقطع جلو پوست کشیده شده و روی خرک ساز قرار دارد.قسمت بالائی بزرگتر [...]
کمانچه
کَمانچه یکی از سازهای موسیقی است.این ساز جز دسته سازهای زهی است و دارای ۴ سیم می‌باشد. این سیم‌ها به موازات تمام طول ساز امتداد دارد و صدای آن خیلی خوش و جذاب می‌باشد ولی [...]
رباب
رباب(به ضم ر) یک ساز قدیمی است که خاستگاه آن شرق و جنوب شرق ایران قدیم که هم‌اکنون در قسمتهای سیستان و بلوچستان و افغانستان کنونی می‌باشد.ساز اخیر قبلا دو سیم داشته که بعدها یک [...]
تنبور
طَنبور یا تَنبور یکی از سازهای زهی است که در آن سیم‌ها از روی دسته‌ای بلند و کاسه‌ای عبور کرده‌است و با ضربه انگشتان به صدا درمی‌آید. امروزه از تنبور می‌توان به ساز محلی با [...]
عود
بَربَط یا عود سازی زهی است که در خاورمیانه و کشورهای عربی رایج است و از قدیمی‌ترین سازهای شرقی و ایرانی به شمار می‌رود.این ساز در حقیقت نوعی سمبل تاریخی برای سازهای ایرانی است تاریخچهٔ [...]
سه تار
سه‌تار از سازهای مضرابی موسیقی ایرانی است که آنرا را معمولاً با مضراب نمی‌نوازند و با ناخن، زخمه می‌زنند. سه‌تار و انواع سازهای شبیه به‌آن مانند دوتار و تنبور و چگور در نواحی مرکزی آسیا [...]
دو تار
دوتار یکی از سازهای مضرابی موسیقی ایرانی است که همان‌گونه که از نام آن برمی‌آید، دارای ۲ سیم (تار) است. این ساز را معمولاً با مضراب نمی‌نوازند و با ناخن، زخمه می‌زنند دوتار پیشینه‌ای چند [...]
تار
تار از سازهای زهی است که با زخمه(زخمه یا مِضراب، ابزاری است که برای تولید صدا از سازهای سیمی و زهی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.) نواخته می‌شود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند آذربایجان و ارمنستان و گرجستان [...]
سازهای بادی
نی انبان
نی انبان سازی بادی است که در ساده ترین شکل خود از قسمتهای زیر تشکیل شده است: 1- Blow Pipe یا لوله دمیدنی 2- Chanter یا لوله صوتی 3- Bag یا انبان در این ساز [...]
سُرنا
سُرنا (یا سورْنا) نام ساز بادی باستانی ایرانی است که از چوب ساخته می‌شود. ریشه لغت سرنا سُرنا و کَرنا هر دو به معنی بوق و با لغت "Horn" در انگلیسی از یک ریشه میباشند. [...]
نی
نی، از سازهای بادی ایرانی است و جزو سازهای بادی می‌باشد.نی ایرانی بر چند نوع است: دوزله، قره نی، نای هفت بند و..... نای هفت‌بند از گیاه نی ساخته می‌شود و طوری آن را می‌برند [...]
سازهای ضربی
سنج
سنج یا ضنج, ساز کوبی مرکب از دو صفحه یا سینی مدور برنجی و هم اندازه که در وسط آنها قسمت فرو رفته نعلبکی مانندی وجود دارد. صفحات بعضی از انواع قدیمی آن که ممکن [...]
نقاره
این ساز به انواع و اندازه های مختلف در نقاط کشور وجود دارد. نقاره شمال: از دو کاسه سفالین( یکی کمی کوچکتر از دیگری) تشکیل شده است. این ساز را معمولا با دو چوب و [...]
دُهُل
دُهُل نام یکی از سازهای کوبهای موسیقی است. دهل طبلی بزرگ و دورویه‌ای که هر دو طرف آن پوستی از گاو یا گاومیش دارد، است. در متن‌های مختلف نام آن، داول، تاول و داوول آمده [...]
دایره
دایره، یکی از سازهای کوبهای ایرانی است. این ساز، تقریباً مانند دف است و تنها تفاوت این دو در آنجاست که دف، معمولاً دارای زنجیرهای کوچکی در داخل است که صدای آن را متفاوت می‌کند.
دف
دف، یکی از سازهای کوبهای در موسیقی ایرانی است. این ساز شبیه به دایره ولی بزرگتر از آن است. چنانکه از کتاب‌های موسیقی و نوشته‌ها و اشعار بر می‌‌آید، در دوره اسلامی ایران، این ساز [...]
تمبک
ُمبَک، (تنبک، دمبک، دنبک یا ضَرب) یکی از سازهای کوبهای پوستی است و از نظر سازشناسی جزء طبل‌های جام‌شکل محسوب می‌شود که از این خانواده می‌توان به سازهای مشابه مانند داربوکا در کشورهای عربی و [...]
